E-Fatura belgesinin geçerli bir belge sayılması için GİB sistemi üzerinden başarıyla geçmiş olması gerekir. Yani belgenin kağıt çıktısı, e-posta ile gönderilmesi ya da ilgili belgenin üzerine “Resmi Bir Belgedir.”, “Aslı Gibidir.” vs. yazılması belgenin resmi ve GİB sisteminden geçmiş olduğunu ifade etmeyecektir. 

Bir belgenin geçerli olduğunu kesinleştirmek için GİB sisteminden başarıyla geçmiş bir XML dosyasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu dosya elde edildikten sonra faturanın GİB üzerinden başarıyla geçip geçmediğinin kontrolü e-Fatura Görüntüleyici Programı ile yapılabilir.

Fakat bu tüm belgelerinizi bu şekilde kontrol etmeniz gerektiği anlamına gelmemektedir. Belirli durumlar içerisinde bu işlemleri yapabilirsiniz.Örneğin sizin belgenin düzenlenen taraf olduğunuzu düşünelim ve ilgili faturayı kullandığınız sistem üzerinde göremiyorsunuz. Fakat düzenleyen taraf belgeyi gönderdiklerini ve bir problemle karşılaşmadıklarını ifade ediyor. Bu durumda XML dosyasını talep ederek kontrol sağlayabilir ve karşı tarafa gerekli bilgileri iletebilirsiniz. Ya da tam tersi şekilde sizin düzenleyen olduğunuz bir durumda da bu kontrolü sağlayabilirsiniz.

E-Fatura Görüntüleyici Kurulumu

E-Fatura Görüntüleyici programını https://ebelge.gib.gov.tr/anasayfa.html adresinde yukarıdaki görselde görünen alan bulduktan sonra bağlantıya tıklayarak indirebilirsiniz. Programın sorunsuz bir şekilde kullanılabilmesi için Java 1.8 101 ve üstü sürümün bilgisayarınızda yüklü olması gerekmektedir.

E-Fatura Görüntüleyici Java Kurulumu

Java programını indirmek için öncelikle tarayıcınızdan https://www.java.com/tr/ adresini ziyaret etmeniz gerekir. Sonrasında sizi görseldeki şekilde bir sayfa karşılayacak.

Sayfa üzerinden “Ücretsiz Java İndirme” butonuna veya “İndirme” menüsüne tıkladığınızda indirme sayfasına yönlendirileceksiniz.

Burada sistem otomatik olarak bilgisayarınızın özelliklerini tanıyacak ve doğru dosyayı indirmenizi sağlayacaktır. Son olarak “Onaylayın ve Ücretsiz İndirme İşlemini Başlatın” butonuna tıklayarak kurulum dosyasının bilgisayarınıza indirebilir ve dosyayı çalıştırarak kurulum işlemini yapabilirsiniz.

e-Fatura Görüntüleyici Nasıl Çalışır ?

• “Aç” Düğmesi : İlgili XML dosyasının seçilmesi ve açılmasını sağlar.
• “Doğrula” Düğmesi : Açılan XML belgenin imzasının doğrulanmasını kontrol eder.
• “Sorgula” Düğmesi : Açılan XML belgenin GİB sisteminden başarılı bir şekilde geçip geçmediğni ve “TICARIFATURA” senaryosunda bir fatura ise başarılı bir şekilde ret yanıtı verilip verilmediğini sorgular.
• “Belge” Düğmesi : Açılan XML’in sadece XSLT (Tasarım/Görsel) görüntüsünü gösterir.
• “XML” Düğmesi : Açılan XML’in sadece XML kodunu gösterir.
• “Belge/XML” Düğmesi : Açılan XML’in hem XSLT görüntüsünü ve XML kodunu aynı ekranda bölünmüş bir şekilde gösterir.
• “Hakkında” Düğmesi : E-Fatura Görüntüleyici programının sürümü ve program sahibi hakkında bilgileri gösterir.
• “Çıkış” Düğmesi : Programı kapatır.

E-Fatura Görüntüleyici Kullanımı Adım Adım

E-Fatura Görüntüleyici programının kullanım adımları aşağıdaki gibidir.

1. Yukarıda bahsettiğimiz gibi E-Fatura Görüntüleyici programını bilgisayarınıza indirin.
2. İndirmiş olduğunuz “EFaturaGoruntuleyici.jnlp” dosyasını çalıştırın.
3. “Aç” düğmesine tıklayın ve sonrasına bilgisayarınızda bulunan e-Fatura XML (.xml uzantılı ) dosyayı açın.
4. Faturanız açıldıktan sonra “Doğrula” düğmesi ile imza kontrolü sağlayabilirsiniz. Kontrol sonucunda sistem aşağıdaki mesajlardan birini verecektir.
   1. “Mali Mühür Doğrulandı” mesajını alıyorsanız belgenin imzalanması ile ilgili herhangi bir problem bulunmamaktadır. Dilerseniz “Sertifika Bilgileri” yazısına tıklayarak e-İmza/Mali Mühür ile ilgili detaylı bilgilerin bulunduğu bir ekran görünecektir.
   2. “Mali Mühür Geçersiz” mesajını alıyorsanız belgenin imzalanma sürecinde yanlış bir işlem yapılmış olabilir. Faturayı düzenleyen tarafın gerekli kontrolleri sağlaması gerekir. Bu durumda fatura geçersizdir.

1. Faturanız açıldıktan sonra “Sorgula” düğmesi ile belgenin GİB sisteminden başarıyla geçip geçmediğini kontrol edebilirsiniz. Kontrol sonucunda üç farklı sonuçla karşılaşabilirsiniz. Bunlar;
   1. “İlgili fatura GİB sisteminden geçmiş ve alıcıya ulaştırılmıştır.” mesajını alıyorsanız. Faturanız GİB sisteminden başarıyla geçmiştir ve geçerli bir belgedir. Fakat burada alıcını harici yöntemler ile belgeye itiraz etmiş ise bu durumu burada göremeyeceksiniz.
   2. “İlgili fatura GİB sisteminden geçmemiş ve alıcıya ulaştırılmamıştır” mesajını alıyorsanız. Faturanız GİB sisteminden geçmemiştir. İlgili fatura gönderilmemiş ya da gönderim sonrasında hata almış olabilir. Faturanın gönderici tarafından hata alıp almadığı kontrol edilmelidir. Bu durumda ilgili fatura geçersizdir.
   3. “İlgili fatura GİB sisteminden geçmiş ve alıcı faturayı reddetmiştir” mesajını alıyorsanız fatura GİB sisteminden başarılı bir şekilde geçmiş ancak faturanın alıcısı bu faturaya sistemi üzerinden red yanıtı vermiş anlamına gelmektedir. Bu durumda ilgili fatura geçersizdir.
      

E-Fatura Görüntüleyicide Görüntüleme İle İlgili Karşılaşacağınız Hatalar

E-Fatura Görüntüleyici ile faturanızı görüntülemek istediğinizde XSLT kaynaklı iki tür hata ile karşılaşabilirsiniz. Bunlar;

XSLT Bulunamadı 

E-Faturada XML kodu ve uygulama yanıtı dışında belgenin görüntülenebilmesi için fatura içerisinde XSLT (görüntüleme dosyasının) yer alması gerekmektedir. Eğer ki gönderici tarafından XML içerisinde XSLT’ye yer verilmemişse e-Fatura Görüntüleyici programında görseldeki uyarı karşınıza çıkacaktır.

Burada “Evet” seçeneğini seçerseniz GİB’in yayınlanmış olduğu varsayılan XSLT ile belgenizin görüntülenmesi sağlanacaktır. “Hayır” seçeneğini seçereseniz belgeniz görüntülenemeyecektir.

Hatalı XSLT İçeriği

Faturanın XML kodu içerisinde XSLT bulunuyorsa fakat XSLT üzerinde hatalar var ise aşağıdaki gibi bir hata ekranı karşınıza çıkacaktır.

Bu ekran üzerinde 3 (üç) farklı seçim hakkımız bulunuyor. Bunlar;

1. “Varsayılan XSLT ile Göster” Seçeneği : Bu seçenek seçilirse içeriğindeki XSLT yok sayılacak ve GİB’in belirlemiş olduğu varsayılan XSLT ile görüntüleme işlemi sağlanacaktır.
2. “Hata Detayları” Seçeneği : Bu seçenek seçilirse belgenin içerisinde bulunan XSLT’deki hataların bir listesinin yer aldığı ekran karşınıza çıkacaktır.
3. “Kapat” Seçeneği : Bu seçenek seçilirse belgenin görüntüleme işlemini kapatmış olacaksınız ve belgeniz görüntülenemeyecektir.

E-Fatura Görüntüleyici Nedir ve Nasıl Kullanılır ? Hakkında S.S.S.

Kerem Burakgil

Tam bir araştırma ve eFatura uzmanı, okyanuslarda boğulmayı seven Sarı Kurt! Faturanın e kuşağında yaşamış ve belgelerle arası çok iyi kendisi bilgi ve birikimini eFatura entegrasyonu üzerinden sizler için paylaşma konusunda çok heyecanlı!